“Pieniądze szczęścia nie dają” – mówi stare przysłowie. Merlin Monroe dodała, że faktycznie, pieniądze szczęścia nie dają, ale zakupy już tak. Świat jest pełen przysłów, mądrości i cytatów które oscylują wokół pieniędzy. Słyszymy, że pierwszy milion trzeba ukraść, a ktoś bogaty to złodziej. Ale także, że jeśli nie wiadomo o co chodzi, to chodzi o pieniądze. Jak to jest z naszymi pieniędzmi?

Wspomniany wcześniej profesor Daniel Kahneman, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii, udowodnił, że wyższa pensja nie przynosi szczęścia. Co więcej, lepiej zarabiający odczuwają więcej złości i napięcia od mniej zamożnych kolegów. Ale jest to stan po osiągnięciu pewnego pułapu zarobków pozwalających na zaspokojenie podstawowych potrzeb, więcej pieniędzy nie oznacza więcej szczęścia.

Szukaniem więzi pomiędzy pieniędzmi a szczęściem zajęli się badacze z instytutu Gallupa. W ciągu dwóch lat, 2008 – 2009 zrobiono sondaż wśród 1000 osób odnośnie ich sytuacji życiowej, dochodu oraz szczęścia. Z zebranych danych usunięto respondentów,
które nie podały dochodu oraz osoby których dochód nierealistyczny. Pozostałe 500 tysięcy odpowiedzi zostały przeanalizowane, tak aby wyodrębnić kontekst zależności poczucia szczęścia od zarabianych pieniędzy. Okazało się, że wzrost zamożności przekłada się wyraźnie na wzrost satysfakcji życiowej ale nie ma natomiast dużego wpływu na poczucie codziennego szczęścia. Ponadto odczuwalny wpływ szczęścia zanika powyżej dochodów w wysokości 75 tysięcy dolarów rocznie na rodzinę. Dochody w wysokości 75 tysięcy dolarów ma niespełna ⅓ amerykanów.

Okazuje się, że pieniądze mogą kupić ogólne zadowolenie z życia, ale brak pieniędzy nie przekłada się na brak szczęścia w codziennym życiu. Zależność ta uchwycona jest w perspektywie długoterminowej. W przypadku nagłego, dużego wzbogacenia, będzie odczuwane chwilowe szczęście, natomiast po przyzwyczajeniu się do nowych warunków, poczucie szczęścia może się zmienić.

Wyniki badania pokazują że pieniądze faktycznie szczęścia nie dają, ale jeśli zarobki są na odpowiednim poziomie, to mogą zniwelować odczuwanie codziennych niedogodności. Natomiast niskie dochody nie wpływają zaś na szczęście egzystencjalne, ale takie dolegliwości jak samotność, ból głowy, czy choroby są odczuwane silniej i gorzej.

Ciekawy eksperyment przeprowadzili badacze Matz, Gladstone i Stillwell. Analizowali oni na co ludzie zazwyczaj wydają pieniądze. Badania potwierdziły ich obserwację, ludzie że wydają więcej na produkty i aktywności, które pasują do ich cech osobowości. Czyli ekstrawertycy wydawali na wyjścia na miasto, introwertycy woleli kupić książkę. Sprawdzali też poziom ich satysfakcji z życia. Badacze postanowili zmienić sposób wydawania pieniędzy przez poszczególne typy osobowości. Tak więc introwertykom dali bony pieniężne do baru, a ekstrawertykiem dali środki na książki. Okazało się, że osoby, które mogły skorzystać z prezentu pasującego do ich osobowości, były szczęśliwsze.

Tak więc jeśli pieniądze nie szczęścia nie dają, to znaczy że wydajemy je w niewłaściwy sposób. Ale to tylko wyniki badań. Przyjrzyjmy się jak pieniądze wpływają na nas od momentu urodzin.