Przed Państwem kolejne zadanie – przeprowadzenie zajęć dla mieszkańców swojej miejscowości z zakresu zaciągania kredytów hipotecznych.

Kredyty hipoteczne są powszechnym narzędziem, pozwalają zrealizować marzenie o posiadaniu własnego domu. Możemy spodziewać się na warsztatach ludzi młodych, którzy chętnie dowiedzieliby się więcej o możliwościach kredytowych. Naszym zadaniem będzie przekazanie informacji, nie doradzanie.

Dla tych osób, które wcześniej nie prowadziły warsztatów, tradycyjnie przygotowaliśmy scenariusz. Jest to instrukcj,a która krok po kroku objaśnia jak warsztaty powinny wyglądać. Każdy warsztat przeznaczony jest na 60 minut zajęć i 30 minut dodatkowej dyskusji.

1. Przywitaj uczestników warsztatu.
2. Podaj cel. Celem warsztatu jest zdobycie informacji o tym, jak działa kredyt hipoteczny.
3. Zapytaj uczestników czy znają osoby, które mają kredyt? Jest to pytanie retoryczne, ma na celuzdobycie zaangażowania uczestników i włączenie ich w warsztaty.

1. Nie wszyscy potrzebują kredytu hipotecznego.
2. Powiedz krótko o historii kredytów hipotecznych w Polsce. Wytłumacz, że jest to narzędzie stosunkowo nowe, gdyż popularne stało się około 15 lat temu.
3. Zapytaj jakie typy kredytów hipotecznych znają?
4. Zapytaj czy uczestnicy wiedzą, dlaczego często słyszymy o złej sytuacji frankowiczów? Czy uczestnicy wiedzą, jak doszło do tej sytuacji?

1. Zapytaj uczestników co powinniśmy wziąć pod uwagę, biorąc kredyt hipoteczny.
2. Przypilnuj, aby znalazły się takie terminy, jak:
   – wkład własny
   – wybór waluty (PLN, EUR, CHF)
   – typ kredytowanej nieruchomości
   – źródło dochodów
   – raport BIK
   – cross sell (dodatkowe produkty finansowe)
   – marża
   – oprocentowanie
3. Powiedz, że za chwilę przejdziecie do typów kredytów i różnicy pomiędzy kredytem walutowym a złotówkowym.

1. Zapytaj uczestników z czego składa się rata kredytu hipotecznego wzięta w walucie, załóżmy że dla celów warsztatowych, we franku szwajcarskim.
2. Powiedz, że oprocentowanie kredytów walutowych zależy od:
   – Marży banku (stałe oprocentowanie kredytu)
   – LIBORu (zmienna stopa referencyjna; nazwa pochodzi od London InterBank Offered Rate i oznacza średnią stopę oprocentowania pożyczek udzielanych sobie nawzajem przez banki obecne na rynku w Londynie, przy czym średnia stopa jest obliczana na podstawie ofert czterech największych banków).
3. Powiedz, że LIBOR nie jest stały. Stopa referencyjna zmienia się niezależnie od kursu obcej waluty. To oznacza, że osoba, która zadłużyła się w obcej walucie, jest narażona na dwa różne typy ryzyka finansowe: ryzyko wyższej stopy referencyjnej kredytu i ryzyko kursu walutowego i osłabienia złotówki.
4. Pokaż wykres zmiany LIBORu dla walut na przestrzeni lat. Postarajcie się obliczyć z uczestnikami, stosując kalkulatory kredytowe (korzystając z wyszukiwarki internetowej), jak zmieni się rata kredytu w zależności od zmiany LIBORu.
5. Zapytaj uczestników czy mogliby pozwolić sobie na taką rozpiętość rat?

1. Zapytaj uczestników z czego składa się rata kredytu w złotówkach?
2. Powiedz, że oprocentowanie kredytów złotówkowych zależy od:
   – Marży banku (stałe oprocentowanie kredytu)
   – WIBORu (zmienna stopa referencyjna, jej wysokość ustalana jest przez Bank Centralny. Kiedy stopy procentowe spadają, zmniejsza się oprocentowanie kredytu. Obecnie stiopy procentowe są na historycznie niskim poziomie, a oprocentowanie też jest relatywnie niskie).
3. Powiedz, że harmonogram spłaty kredytu w ratach równych czy też malejących będzie zmieniał się w zależności od notowań stawki WIBOR. Banki wyliczają średnią wartość stopy procentowej z okresu trzech (3M) lub sześciu miesięcy (6M). Wysokość stóp procentowych wynika ze zmienności rynków finansowych, ale konsekwencje ponosi kredytobiorca, gdyż nie ma wpływu na notowania.
4. Pokaż wykres zmiany historycznych notowań WIBOR 3M z okresu ostatnich 15 lat (dostępne w Internecie).
5. Zobacz jak zmieniły się stawki. Czy obecnie kredytobiorcy mogliby spłacać kredyt o wyższym oprocentowaniu?
6. Warto już teraz pomyśleć o tym, że jeśli za kilka lat kredyty zaciągnięte w złotych zostaną przewalutowane na euro, to stopę WIBOR zastąpi EURIBOR. Przed podpisaniem umowy kredytowej sprawdźmy, co mówi nam ona o wysokości marży, czy bank gwarantuje jej niezmienność w całym okresie spłaty kredytu.
7. Trzeba pamiętać, że bank, w którym zaciągamy kredyt, nie ma wpływu na wysokość stopy procentowej (WIBOR), na podstawie której określana jest stawka bazowa, gdyż stopa ta jest ustalana przez Bank Centralny. Nikt nie wie jak będzie kształtować się jej poziom w czasie dalszego trwania umowy, np. za 5 czy 20 lat.

1. Teraz poprowadź dyskusję w celu omówienia najważniejszych aspektów kredytu hipotecznego. Będzie to taki kodeks postępowania zanim kredyt zostanie zaciągnięty.
2. Po pierwsze, wybór kredytu: w walucie czy złotówkach? Oba kredyty są obarczone ryzykiem zmian stóp procentowych czy zmian kursu walut. Nie ma prostej odpowiedzi.
3. Badanie swojej zdolności kredytowej. Opowiedz o BIKu i możliwościach podwyższenia swojej zdolności kredytowej.
4. Okres spłaty. Pokaż symulacje w kalkulatorze kredytowym, jak różni się wysokość całkowitego kosztu kredytu na 10, 20, 30 lat przy tym samym oprocentowaniu.
5. Wkład własny. Opowiedz o rekomendacji S i dlaczego wkład własny gra istotną rolę w kredycie.
6. Udział raty kredytu w wydatkach nie przekracza 20%. Odpowiedz, dlaczego istotne jest nieprzekraczanie reguły 20 lat, 20% i 20%.

1. Kredyt hipoteczny jest kredytem innym niż wszystkie. Pomaga w zakupie mieszkania, po jego spłacie zostanie nam w rękach wartość.
2. Zbadajmy wszelkie konsekwencje kredytu w złotówkach do kredytu walutowego.
3. Najważniejsza zasada: 20% wkładu własnego – 20 lat kredytu – 20% dochodu stanowi rata.

1. Po warsztatach zaproponujmy sesję pytań i odpowiedzi (około 30 min). Mieszkańcy niejednokrotnie będą chcieli dowiedzieć się więcej o danym temacie.
2. Pamiętajmy, że edukator finansowy jest tylko przenośnikiem informacji na temat racjonalnych sposobów gospodarowania pieniędzmi. Nie powinniśmy doradzać, jak postąpić w danej sytuacji, tylko przedstawić możliwości.
3. Omawianie swojej sytuacji finansowej jest sytuacją delikatną. Nie wszyscy chcą się dzielić szczegółami. Dlatego na samym początku warsztatów możemy powiedzieć, że nie prosimy uczestników, aby mówili o stanie swoich finansów, ale jeśli chcą to mogą zadawać takie pytania lub zostać kilka minut po warsztatach i omówić kwestię indywidualnie.
4. Staraj się włączać w rozmowę wszystkich uczestników od samego początku warsztatów. Zadawaj jak najwięcej otwartych pytań. Będzie wtedy interaktywny warsztat.
5. Postaraj się pokazywać jak najwięcej danych. Twarde dane przemawiają. Mogą to być tabelki, wykresy przedstawione na stronie https://kulturalnieofinansach.pl, można też samodzielnie pokusić się o korzystanie z materiałów i prezentowanie na warsztatach.

Powyższy tekst jest jedynie przykładem tego, jak można przeprowadzić warsztaty. Zachęcamy do eksperymentowania z własnym formatem i scenariuszem. Aby lepiej się przygotować do warsztatów, przygotowaliśmy dla Was materiały.

1. Cały tekst z danego zakresu tematycznego. Dostępny on jest poniżej i można pobrać go klikając na czerwony przycisk: Pobierz PDF.
2. Ćwiczenie na warsztaty. Ćwiczenie można przeprowadzić na warsztatach, albo zadać jako pracę domową uczestnikom. Dostępne ono jest poniżej i można pobrać go klikając na pomarańczowy przycisk: Pobierz ćwiczenie
3. Następny warsztat. Jeśli chcielibyście przeprowadzić warsztaty na inny temat z zakresu zarządzania budżetem domowym, można przejść do kolejnej lekcji klikając na zielony przycisk: Następny warsztat.