Przed Państwem kolejne wyzwanie – przeprowadzenie zajęć dla mieszkańców swojej miejscowości o ważności finansów osobistych.

Proponujemy Państwu przeprowadzenie zajęć z planowania wydatków na dziecko. Pojawienie się potomstwa w domu wiąże się z dodatkowymi wydatkami, przy jednoczesnym uszczuplaniu dochodów. Zasiłek macierzyński nie zawsze wynosi tyle, ile wynosiłoby wynagrodzenie, a dodatkowe zasiłki w postaci 500+ nie zawsze wystarczą na wszystkie wydatki. Dlatego warto zaplanować te wydatki wcześniej.

Dla tych osób, które wcześniej nie prowadziły warsztatów, tradycyjnie przygotowaliśmy scenariusz. Jest to instrukcja, która krok po kroku objaśnia jak warsztaty powinny wyglądać. Każdy warsztat przeznaczony jest na 60 minut zajęć i 30 minut dodatkowej dyskusji.

1. Przywitaj uczestników warsztatu.
2. Podaj cel. Celem warsztatu “Dlaczego finanse są szczególnie ważne, gdy pojawiają się dzieci” jest poznanie praktycznych metod oszczędnościowych związanych z wydatkami na dziecko przez pierwsze 6 lat życia. Podliczymy wszystkie wydatki, z jakimi się rodzic spotyka przez ten okres, i zorientujemy się gdzie można szukać oszczędności.

1. Część warsztatów zbliżona jest do warsztatów dotyczących prowadzenia budżetu domowego. Jest szczególnie ważna, gdyż nie znając swoich wydatków, nie można skutecznie zaplanować dodatkowych kosztów związanych z dzieckiem.
2. Poproś uczestników, aby podali przykłady wydatków w budżecie domowym.
3. Zapisuj (albo w przypadku braku arkuszy papieru, omawiaj) wszystko to, co powiedzą uczestnicy. Na ile jest to możliwe sklasyfikuj przykłady wydatków do podanych kategorii: 1) stałe – comiesięczne, 2) dodatkowe i 3) rodzinne. Dodaj własne kategorie, jeśli podane przez uczestników przykłady nie będą mieścić się w podanych wyżej kategoriach. Dodaj własne przykłady wydatków, jeśli uczestnicy pominą którąś z tych kategorii.
4. Na tablicy pojawią się różne kategorie wydatków: czynsz, jedzenie, media, chemia, gaz, woda, śmieci, ubrania, kultura, transport, samochód, leki itp.
5. Zapytaj się uczestników, które kategorie wydają się najważniejsze?
6. Najważniejszą kategorią są 1) opłaty: czynsz, woda, gaz, kredyty, media, telefon itp. Jesteśmy związani z umowami i co miesiąc płacimy określoną kwotę. Możemy z dużą dokładnością przewidzieć, ile wynoszą comiesięczne opłaty. Jeśli nie zapłacimy któregoś rachunku – zadłużamy się i możemy wpaść w tarapaty.
7. Oprócz opłat kolejnymi bardzo ważnymi kategoriami są 2) spożywcze i chemia 3) bilety 4) leki.
8. Te cztery kategorie są istotą domowego budżetu. Bez tych wydatków trudno przeżyć miesiąc. Można zrezygnować z wydatków na kulturę czy odzież w danym miesiącu. Trudno jednak jest sobie wyobrazić w naszym codziennym budżecie brak wydatków na opłaty czy jedzenie.
9. Oprócz 4 podstawowych kategorii nasz budżet może mieć dowolne kategorie, takie jak samochód, ubrania, kultura, prezenty, itp. Wybór kategorii jest dobrowolny i zależy od naszego stanu życia.
10. Gdy pojawia się dziecko, dodamy kolejną kategorię: Dziecko
11. Warto jest wiedzieć, ile miesięcznie przeznaczamy na nasze dziecko. Wiedza ta służy jedynie w celach organizacyjno – finansowych. Nie służy podliczeniu wydatków na dziecko, ale zorientowaniu się i zaplanowaniu naszego budżetu. Jeśli nasze dochody są ściśle ograniczone, to wydatki na dziecko wpłyną na zmniejszenie wydatków na inne kategorie albo sprawią, że nie będziemy mogli robić oszczędności.
12. Aby nie doprowadzić do braku płynności finansowej, planujemy jaką kwotę miesięcznie możemy przeznaczyć na dziecko. Planujemy każdy miesiąc, ale ponadto planujemy wydatki na kolejne miesiące. Oprócz wyprawki będziemy w każdym miesiącu przeznaczali konkretną kwotę na produkty dziecięce. Trzeba także pamiętać, że niejednokrotnie nasze dochody także się zmniejszają w pierwszych miesiącach życia dziecka (wynagrodzenie za urlop macierzyński bywa niższe niż dotychczas, kobieta ma ograniczone możliwości dorobienia sobie)
13. Aby zachować płynność finansową, będziemy musieli wprowadzić oszczędności i przypatrzeć się wydatkom na dziecko, tak aby uniknąć niepotrzebnych wydatków. Powiedz, że o praktycznych metodach oszczędzania będziemy mówić na kolejnej sesji.

1. Teraz skupimy się na planowaniu wydatków na dziecko w pierwszym roku.
2. Rozdaj Planner – Pierwszy Rok. Planner można ściągnąć tutaj: PLANNER
3. Powiedz, że jest to check lista, która ma kontrolować, jakie wydatki są niezbędne, które można pominąć, a które pożyczyć od znajomych/rodziny
4. Spróbujcie omówić, bez zapisywania konkretnych kwot, wydatki, jakie będą związane z dzieckiem wg poszczególnych kategorii.
5. W grupie na pewno będą znajdować się uczestnicy, którzy pierwszy rok życia dziecka mają za sobą, i chcieliby umówić inne lata. Powiedz, że umówimy wydatki z pierwszego roku życia dziecka, o potem zajmiemy się innymi latami.
6. Omawiaj wydatki (i praktyczne metody oszczędnościowe) wg poniższych kategorii.
7. Powiedz, że najważniejsze jest uzmysłowienie sobie i zaplanowanie kwoty, jaką chcemy wydać na produkty dla dziecka i kiedy.
8. Poprowadź krótką dyskusję (5 min.), dlaczego ważne jest planowanie wydatków? Mogą pojawić się różne odpowiedzi, jednak najważniejsze jest, że planowanie pozwoli lepiej przygotować się do ponoszonych wydatków i zaoszczędzić niemałe sumy.

1. Powiedz, że na zajęciach nie wystarczy już czasu, aby szczegółowo zaplanować zakup poszczególnych produktów, ale każdy rok życia dziecka warto zaplanować szczegółowo i przewidywać koszty.
2. Rozdaj plannery na kolejne lata i zapytaj jakie produkty/usługi zwróciły na siebie uwagę? A jakich produktów zabrakło?
3. Porozmawiajcie o strategicznych wydatkach w kolejnych latach. Z czasem część wydatków się zmniejsza (np. pieluchy, jedzenie homogenizowane) ale pojawiają się nowe: przedszkole, koszt opieki, zajęcia edukacyjne.
4. Zapytaj się jak można planować wydatki w nadchodzących latach? Czy można przewidzieć wcześniej jakie wydatki poniesiemy?

Pojawienie się dziecka wiąże się z dodatkowymi wydatkami. Możemy je zaplanować.

1. Po warsztatach zaproponujmy sesję pytań i odpowiedzi (około 30 min). Mieszkańcy niejednokrotnie będą chcieli dowiedzieć się więcej o danym temacie.
2. Pamiętajmy, że edukator finansowy jest tylko przenośnikiem informacji na temat racjonalnych sposobów gospodarowania pieniędzmi. Nie powinniśmy doradzać, jak postąpić w danej sytuacji, tylko przedstawić możliwości.
3. Omawianie swojej sytuacji finansowej jest sytuacją delikatną. Nie wszyscy chcą się dzielić szczegółami. Dlatego na samym początku warsztatów możemy powiedzieć, że nie prosimy uczestników, aby mówili o stanie swoich finansów, ale jeśli chcą to mogą zadawać takie pytania lub zostać kilka minut po warsztatach i omówić kwestię indywidualnie.
4. Staraj się włączać w rozmowę wszystkich uczestników od samego początku warsztatów. Zadawaj jak najwięcej otwartych pytań. Będzie wtedy interaktywny warsztat.
5. Postaraj się pokazywać jak najwięcej danych. Twarde dane przemawiają. Mogą to być tabelki, wykresy przedstawione na stronie https://kulturalnieofinansach.pl, można też samodzielnie pokusić się o korzystanie z materiałów i prezentowanie na warsztatach.

Powyższy tekst jest jedynie przykładem tego, jak można przeprowadzić warsztaty. Zachęcamy do eksperymentowania z własnym formatem i scenariuszem. Aby lepiej się przygotować do warsztatów, przygotowaliśmy dla Was materiały.

1. Cały tekst z danego zakresu tematycznego. Dostępny on jest poniżej i można pobrać go klikając na czerwony przycisk: Pobierz PDF.
2. Ćwiczenie na warsztaty. Ćwiczenie można przeprowadzić na warsztatach, albo zadać jako pracę domową uczestnikom. Dostępne ono jest poniżej i można pobrać go klikając na pomarańczowy przycisk: Pobierz ćwiczenie